Việt vị là gì? Đây là một khái niệm phổ biến nhưng đầy tranh cãi trong bóng đá. Bộ luật quy định đã trải qua nhiều sự thay đổi và cập nhật qua các thập kỷ nhằm đảm bảo tính công bằng trong trò chơi. Bài viết dưới đây của bongdaso sẽ giải thích khái niệm, quy định liên quan và vai trò của nó trong bóng đá hiện đại.
Việt vị theo quy định của FIFA
Luật cập nhật theo quy định mới nhất của FIFA và IFAB (28/7/2013): “Một cầu thủ bị việt vị khi nhận bóng từ đồng đội ở bất kỳ tình huống nào mà không có ít nhất hai cầu thủ đối phương giữa anh ta và khung thành đối phương.”
Điều này có nghĩa, cầu thủ được xem là vi phạm nếu anh ta đứng ở vị trí mà bóng được chuyền về phía nửa sân đối phương mà không có cầu thủ đối phương nào ở giữa anh ta và thủ môn đối phương.
Lỗi này sẽ được trọng tài biên quan sát và phát hiện. Hiện nay, để hỗ trợ trọng tài trong việc xác định các tình huống việt vị cũng như các tranh cãi khác, công nghệ VAR (Video Assistant Referee) đã được triển khai.
Luật việt vị và ảnh hưởng của nó
Trong bóng đá, luật việt vị đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự công bằng của trận đấu. Nó sẽ hạn chế chiến thuật ăn vạ của các đội tấn công, đồng thời khuyến khích lối chơi cống hiến, đẹp mắt.
Tình huống phạm lỗi việt vị
Luật này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả của trận đấu. Do đó, việc hiểu rõ các trường hợp phạm lỗi là vô cùng quan trọng đối với cả vận động viên và cổ động viên.
- Cầu thủ đứng trong khu vực cấm địa đối phương khi không có bóng.
- Có ít hơn 2 cầu thủ đối phương ở giữa cầu thủ đó và đường biên cuối cùng.
- Vận động viên tham gia vào tình huống bóng.
- Cầu thủ đứng gần khung thành của đội bạn.
Thủ môn thường được coi là một trong những vận động viên cuối cùng của đội đối phương. Dù thủ môn đứng ở vị trí thấp nhất trong đội hình nhưng không phải lúc nào thủ môn cũng là một trong hai vận động viên cuối cùng của đội bạn.
Trường hợp không phạm lỗi
Việt vị không xảy ra nếu cầu thủ đứng trong phần sân của đội nhà hoặc ngang hàng với hậu vệ cuối cùng thứ hai của đối phương. Trường hợp sẽ không bị xử phạt nếu nhận bóng từ:
- Quả ném biên.
- Quả phạt góc.
- Quả phát bóng.
Việc không tham gia vào hành động bóng cũng giúp vận động viên tránh bị lỗi.
Xem thêm: Tìm hiểu về hình thức đá luân lưu
Quy định xử phạt
Khi vận động viên bị phạm lỗi việt vị, trọng tài sẽ cho đội đối phương hưởng quả phạt gián tiếp tại vị trí vi phạm. Các quy định phạt gián tiếp bao gồm:
- Các cầu thủ đối phương phải cách bóng ít nhất 9,15m cho đến khi bóng vào cuộc.
- Khi quả bóng được đá đi và bắt đầu di chuyển trên sân, nó được coi là trong cuộc.
- Một quả phạt gián tiếp trong khu vực cầu môn phải được thực hiện trên đường giới hạn khu vực cầu môn song song với đường biên ngang, tại điểm gần nhất với vị trí vi phạm.
Bàn thắng chỉ được công nhận nếu bóng chạm một cầu thủ khác trước khi vào cầu môn:
- Nếu bóng vào cầu môn đối phương, đội đối phương được hưởng quả phát bóng.
- Nếu bóng vào cầu môn đội đá phạt, đội đối phương được hưởng quả phạt góc.
Luật việt vị mới giúp tăng số lượng bàn thắng
Luật mới quy định cầu thủ chỉ bị phạm lỗi nếu toàn bộ cơ thể của anh ta nằm dưới cầu thủ cuối cùng của đối phương. Trước đây thì chỉ cần một phần cơ thể nằm dưới người cuối cùng là đã bị bắt lỗi. Công nghệ VAR đã giúp giảm bớt bất mãn của người hâm mộ khi nhiều bàn thắng bị từ chối vì các tình huống phạm lỗi nhỏ.
FIFA đã thử nghiệm luật mới tại Thụy Điển với các giải đấu U21 nam và U19 nữa từ mùa giải 2023-2024. Sau đó, nó sẽ được triển khai ở Italy và Hà Lan để đánh giá tác động trước khi áp dụng rộng rãi.
Công nghệ xác định lỗi được sử dụng như thế nào?
Công nghệ VAR đã được sử dụng tại World Cup 2022 ở Qatar để hỗ trợ các trọng tài trong việc xác định việt vị. Với 12 camera theo dõi và cảm biến trong mỗi quả bóng, VAR giúp phát hiện các tình huống phạm lỗi một cách chính xác.
Công nghệ này sử dụng 29 điểm dữ liệu trên mỗi vận động viên để tạo ra hình ảnh 3D giúp xác định chính xác vị trí của họ trên sân. Những hình ảnh phạm lỗi được phát lại trên màn hình sân vận động với truyền hình giúp người hâm mộ hiểu rõ quyết định của trọng tài.
Công nghệ này đã được thử nghiệm thành công vào năm 2021 tại Arab Cup và FIFA Club World Cup.
Lời kết
Hiểu rõ về việt vị cùng các quy định liên quan sẽ giúp người chơi và người hâm mộ có cái nhìn toàn diện hơn về trò chơi. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào khác có liên quan, hãy để lại bình luận để bongdaso giải đáp ngay nhé.
